همواره خلیج فارس تجلی گاه تمدن ایران زمین به شمار میرفته و نام آن در طی اعصار و قرون متمادی و مستمر به چشم میخورد.حتی قبل از آنکه آریایی نژادان ایرانی در فلات ایران استقرار یابند.پیشینه دیرین این آبراهه تاریخی به حدود قرن 5 ق م میرسد و در این دوران به استناد مدارک باستانشناسی نخستین همبستگی های اجتمایی سرزمین های کرانه ای از طریق چنین آبراهی تامین میگردیده وعامل موثری در تعاملات مختلف بین ایران...

چکیده ساری مرکز ایالت مازندران دارای حکومت محلی با قدمت هزار ساله، از جمله مناطقی بود که تا نیمه حکومت صفویان ـ دوره شاه عباس اول از نوعی خود مختاری و استقلال داخلی برخوردار بود. ویژگی جغرافیایی و اقلیمی آن همواره مانعی طبیعی در برابر تهاجمات خارجی به این منطقه محسوب می شد و این نکته یکی از عوامل مهم در تثبیت ویژگیهای ممتاز فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آن بود. سیاست تمرکز گرایی صفویان با سلطنت شاه...

پس از فتح ایران به دست عرب های مسلمان، مسئله ای که در سطوح مدیریتی امپراتوری به وجود آمده بود، شناخت سرزمین های فتح شده و داشتن تصویری روشن از راه ها و آبادی های آن بود. بدین سبب، دانش جغرافیای تاریخی از حدود قرن سوم هجری شکل گرفت. سیاحان و جغرافی نویسان مسلمان، چه به صورت مشاهدۀ شخصی و چه با پرسش از مسافران نقاط دور و نزدیک جهان اسلام، موفق شدند دست به جمع آوری اطلاعات مربوط و در نهایت نگارش ک...

خراسان از لحاظ موقعیت تجاری سالیان متمادی پل ارتباطی شرق و غرب به شمار می رفت. این منطقه از طریق راه های تجاری به مناطقی مانند هند و چین و اروپای شرقی و تبّت وصل می شد. از طرف دیگر وجود بازارهای پر رونق در شهرهای مختلف مانند بلخ، مرو و نیشابور به موقعیت تجاری آنجا رونق داده بود. این مقاله درصدد بررسی اوضاع اقتصادی خراسان و رابطه آن با کنش های سیاسی منطقه از سدۀ اول تا برآمدن نخستین دولت محلی می ...

مطالعات و مشاهدات مقدماتی از منطقه 12 حکایت از این امر داشت که این منطقه و خاصه ناحیه 1، علی رغم برخورداری از ویژگی هایی همچون قدمت و ارزش تاریخی، واقع شدن در مرکز ثقل ارتباطات درون شهری و در برگرفتن بخش عمده ای از تجارت شهر، از یکسو، تحولات کالبدی آن چندان متوازن نبوده است. و از سوی دیگر، سرانه اغلب کاربری های عمده متناسب با جمعیت موجود در منطقه نیست و برخی از کاربری های عمده همچون مراکز فرهنگ...

این پژوهش، به بررسی تحولات سیاسی –اجتماعی ایالت کرمان، در دورهبعد از سقوط صفویه تا پایان دورهزندیه پرداخته است.در روند این بررسی، تأکید اصلی بر شناسایی و مشخص نمودن رخدادهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایالت کرمان در این دوران تاریخی خواهد بود تا دراین منظر بتوان ضمن شناخت نسبی این تحولات ، موقعیت جغرافیایی و نقش این ایالت را در تحولات ایران و سطح و گستره ی عملکرد حاکمان رادر ایالت کرمان مشخص نمو...

مسجد مظفریه (مسجد کبود) تبریز، یکی از شاهکارهای هنری عصر قراقویونلوها است. اما مسألة مطرح دربارة معماری این بنا، عدم وجود اصالت در کلیت حجمی آن می­باشد. زیرا در طی زمان، ساختار بنا دگردیسی یافته و تفاوت­های فاحشی بین کالبد فعلی و کالبدی که معماران اولیه­اش اراده کرده بودند، وجود دارد. تبیین علمی سیر تحولات کالبدی این بنا، مسألة پژوهشی بود که این مقاله مستخرج از آن می­باشد. در نوشتار حاضر، مراتب...